Yumurtalık yaşlanması kadınlar için önemli konulardan biridir. Özellikle bebek sahibi olmak isteyen kadınların bu konuda bilgi sahibi olması daha fazla önem taşıyor. Bilindiği gibi kadınlar belirli bir yumurta rezervi ile dünyaya geliyor. Bu rezervin azalması ile beraber de yumurta kalitesinde düşüşler başlayabiliyor. Yumurta kalitesi tıpkı sperm kalitesi gibi hamile kalma konusunda önem taşıyan bir unsurdur. Sağlıklı bir gebelikten söz edebilmek için yumurtanın ve sperm hücrelerinin belirli bir kalitede olması gerekir.
Şayet sperm ya da yumurta kalitesinde düşüş mevcutsa döllenme meydana gelmeyebilir. Dolayısıyla gebelik oluşamaz. Bu noktada erken dönemde yumurtalık yaşlanmasının ne demek olduğunu ya da bu durumun belirtilerini merak edebilirsiniz. Konuya dair merak edilen tüm hususlara açıklık kazandıracağız. Ancak öncesinde over yani yumurtalık rezervi konusunu mercek altına alalım.
Yazı İçeriği
Yumurtalık (Over) Rezervi Nedir?
Yumurta rezervi kadınlarda üreme döneminde olunduğunun göstergesidir. Bu rezerv tükendiğinde ise menopoz dönemine girilir. Menopoz döneminde artık kadınlar doğurganlık özelliklerini kaybetmiştir. Elbette her kadında yumurta rezervi aynı oranda olmayabilir. Yumurtalıklarda mevcut olan foliküllerin sayısı ile kalitesi ise gebeliğin meydana gelmesi noktasında çok büyük bir önem taşır. Bu rezervde bir azalma meydana geldiğinde ise yumurtalık yaşlanması konusundan söz edilebilir.
Yumurtalık yaşlanmasının gebeliği zorlaştırabildiğini de göz önünde bulundurmak gerekiyor. Dolayısıyla yumurtalık rezervinin belirli bir oranda azalması durumunda kadınların hamilelik planlarını daha erken döneme çekmesi gerekebilir. Doğal yolla gebelik oluşmaması halinde ise yardımcı üreme teknikleri ya da yumurta dondurma işlemleri devreye girebiliyor. Yumurtalık rezervinin yüksek olduğu yaşlarda yani genç yaşlarda kadınların hamile kalma olasılığı daha yüksek olur. Yaş ilerledikçe rezervler de azalır ve sonuç olarak gebe kalma olasılığı da düşer. Özellikle 40 yaş sonrasında yumurtalık rezervlerinde artık belirli bir azalmanın olduğundan söz edilebilir.
Yumurtalık Yaşlanması Belirtileri Nelerdir?
Sıklıkla işittiğimiz sorulardan biri de yumurtalık yaşlanması belirtileri oluyor. Ancak bu konuda bir belirtiden, semptomdan söz edemeyiz. Çünkü kadınların yumurtalık rezervinin azaldığını kendi kendilerine anlamalarını sağlayacak bir belirti bulunmuyor. Bunun anlaşılabilmesi için düzenli olarak jinekolojik kontrollere gidilmesi gerekiyor. Bu noktada hormon ölçümlerini sağlayan testlerin de son derece önemli olduğunu söyleyebiliriz. Çünkü kadınlarda östrojen ve FSH hormon düzeyleri yumurtalık rezervinin durumu hakkında da fikir sahibi olmayı sağlayabiliyor.
Yapılan muayenede ultrason görüntülemesinden de faydalanılabilir. Aynı zamanda AMH testinin yapılmasına da ihtiyaç olabilir. Çünkü bu test sayesinde kadınlarda yumurta kapasitesi hakkında fikir sahibi olmak da mümkün olabiliyor. Tüm bu imkanlardan faydalanmak için düzenli olarak jinekolojik kontrollere gidilmesi gerekir. Özellikle bebek sahibi olmayı planlayan kadınlar için durum daha fazla önem taşıyor. Zira yumurtalık yaşlanmasının söz konusu olması halinde bu durum erken dönemde tespit edilebilir. Bu sayede geç kalmadan gebelik oluşabilmesi için doktorunuz sizi yönlendirebilir.
Erken Yumurtalık Yaşlanması Nedir?
Kadınlarda yaşın ilerlemesine bağlı olarak yumurtalık rezervinde de azama meydana geliyor. Aynı zamanda yumurta kalitesinde de bir düşüş oluyor. Özellikle 40 yaş sonrasında yumurta kalitesindeki düşüşün bir hayli ivme kazandığını da söyleyebiliriz. Bununla birlikte kötü beslenme, alkol ve sigara kullanımı, stres gibi bazı unsurlar da tabloya dahil olabiliyor. Haliyle kadınların gebe kalma olasılığı da bir hayli düşüyor.
Elbette bu noktada kadınların yaşının önemli bir faktör olduğunu belirtmeliyiz. Ancak yumurtalık yaşlanması sadece yaşa bağlı olarak meydana gelen bir durum değildir. Erken dönemde de böyle bir sorun ortaya çıkabilir. Kimi zaman 30 yaş altında olan kadınlarda da yumurtalık yaşlanmasının meydana geldiğini söyleyebiliriz. Çok yaygın bir şekilde görülmüyor olsa da belirli bir yaşın altında yumurtalık yaşlanmasının olması erken dönem olarak değerlendiriliyor.
Göz atabilirsiniz –> Progesteron hormonu
Yumurta Dondurma İşlemi Nedir?
Kadınların yumurtalık yaşlanması konusunda imdadına yetişen işlemlerin başında yumurta dondurma geliyor. Günümüzde çok daha kolay bir şekilde uygulanabilen bu işlem sayesinde kadınların ilerleyen yaşlarda da hamile kalma şansı olabiliyor. Gebelik planlaması olan kadınlar, yumurta rezervleri tükenmeden önce dondurulmasını talep ediyor. Özellikle farklı nedenlere bağlı olarak yumurtalık rezervinin hızlı bir azalma içerisine girdiği dönemlerde bu işlemin rahatlıkla tercih edilebildiğini söyleyebiliriz.
Yumurta dondurma işlemi, ultrasonografi yardımı ile gerçekleştiriliyor. Yumurta toplanıyor ve ardından laboratuvar ortamında özel bir işlemden geçirilerek donduruluyor. Bu aşamada çoğunlukla vitrifikasyon yöntemi uygulanıyor. Kadınların hamilelik planlamasının olduğu dönemde ise dondurulan yumurtalar rahatlıkla kullanılabiliyor. Bu sayede hamilelik elde edilebiliyor. Tüp bebek tedavisi kapsamında da yumurta dondurma işleminin yapılabildiğini söyleyebiliriz.
Kimler Yumurta Dondurabilir?
Öncelikle yumurtalık yaşlanması durumunda kadınların yumurta dondurma işleminden faydalanabileceğini belirtelim. Bu işlem ilk dönemlerde sadece kanser nedeniyle tedavi görecek olan kadınlara tanınan bir imkandı. Ancak günümüzde yumurta rezervi düşük olan kadınların da yumurta dondurma işleminden faydalanması mümkün kılındı. Dolayısıyla doktorunuz tarafından yumurta rezervinin azaldığı bulgusu elde edilirse siz de yumurta dondurma işleminden faydalanabilirsiniz. Bu sayede hamilelik ve bebek sahibi olmak konusunda kendinizi hazır hissettiğinizde gebeliğin elde edilmesi de mümkün kılınır.
Yaşı ilerlemiş olan kadınlar için de yumurta dondurma işleminin umut vaat ettiğini belirtmek gerekiyor. Kimi zaman rahatsızlıklar kimi zaman iş hayatı gibi unsurlar nedeniyle gebelik planlaması ertelenebiliyor. Ancak yumurta dondurma işlemi sayesinde artık ilerleyen yaşlarda da gebelik mümkün hale geldi. Elbette kanser tedavisi görmesi gereken kadınlar için de uygun bir işlem olduğunun altını çizelim. Eskiden yumurtaların sadece 5 yıl muhafaza edilmesi söz konusu olabiliyordu. Ancak artık 5 yıllık periyotlar halinde sınırsız bir şekilde yumurtanın dondurularak muhafaza edilmesi mümkün olabiliyor.
Dikkatinizi çekebilir –> Yumurtalık kanseri
Yumurta Dondurma İşlemi Çok Önemlidir!
Sıklıkla merak edilen hususlardan biri de dondurulan yumurtaların kalitesi oluyor. Yumurtanın dondurulması durumunda kalitesinin bozulmadığını söyleyebiliriz. 20 yaşında dondurulan yumurtaların 40 yaşında bile sorunsuz bir şekilde kullanılması mümkün olabiliyor. Yumurta dondurma işlemi yumurtalık yaşlanması durumunda ya da kadınların bazı tedaviler görmesi gerektiğinde devreye giriyor. İlerleyen yaşlarda da bebek sahibi olma hayalini gerçeğe dönüştürüyor. Bu nedenle söz konusu işlemin son derece önemli olduğunun altını çizelim. Günümüzde halen yumurta dondurma işlemine dair klinik çalışmalar yapılmaya devam ediyor.
Yumurtalık Yaşlanmasını Engellemek Mümkün Olabilir!
Elbette yumurtalık yaşlanması her zaman önlenemiyor. Ancak bazı hususlara dikkat edilmesi durumunda bu süreci yavaşlatmak ya da önlemek mümkün olabilir. Nelere dikkat edilmesi gerektiği konusunda kısa bir liste aktarabiliriz:
- Stresten uzak bir yaşam sürülmeli.
- Kimyasal maddelere maruz kalınmamalı.
- Sigara ve alkolden kullanılmamalı.
- Sağlıklı beslenmeli ve spor yapılmalı.
- Fazla kilolu olunmamalı.
- Kaliteli ve yeterli uyku süreci yaşanmalı.
- Rutin jinekolojik kontroller ihmal edilmemeli.
Yumurta Sayısı Artırılabilir Mi? Yumurtalık Gençleştirilebilir Mi?
Son yıllarda yumurtalık yaşlanması konusunda çeşitli çalışmalar yapılıyor. Yumurtanın gençleştirilmesi için yapılan çalışmalardan biri de PRP uygulamasıdır. Ancak başarılı olduğuna dair bir veri henüz elde edilemedi. Aynı şekilde invitro aktivasyon (İVA) yöntemi üzerinde de çalışmalar yapılmaya devam ediyor. Başarısı kanıtlanmış bir yöntem henüz bulunamadı. Konuya dair sorularınızı yorum bölümüne yazabilirsiniz.
Bilgi sahibi olun –> Rahim sarkması nedir?
