ASCUS “Atypical Squamous Cells of Undetermined Significance” ifadesinin kısaltılmış halidir ve en genel şekli ile “önemsiz belirsiz atipik skuamöz hücreler” olarak tanımlanabilir. Çoğunlukla uygulanan pap smear testi neticesinde bu bulgu elde edilir ve rahim ağzı hücrelerinde normalden daha farklı bir görünüm olduğunu işaret eder. Rahim ağzı hücrelerinde anormal bir durum vardır ancak bu farklılığın ciddiyeti belli değildir. Bir başka deyişle smear testi sonucunun riskli olup olmadığı net olarak belli değildir de diyebiliriz.
Genellikle kadınlar pap smear testi sonucunda ASCUS çıktığında endişeye kapılabiliyor. Oysa bu sonuç kanser olduğunuz anlamına gelmez. Sadece ek incelemelere ihtiyaç duyulduğunun göstergesidir ve sadece bu bulgu ile kanser tanısı konması mümkün olamaz. Bu terimin sadece pap smear test sonuçlarının değerlendirmesinde kullanılan bir terim olduğunu belirtmeliyiz. Rahim ağzında hücresel bazda bazı değişikliklerin meydana geldiğini anlamayı sağlar. Bu değişiklikler her zaman kanser öncüsü değişimler ya da kanser ön belirtisi değildir. Hatta patolojik ilerleme riskinin bir hayli düşük olduğunu da söyleyebiliriz. Anormal değişim olan hücrelerde kendiliğinden düzelme ihtimali de vardır.
Kanser ile bu hücresel değişim arasındaki bağlantıyı çok daha detaylı şekilde aktaracağız. Ancak öncesinde ASCUS hakkında gerekli tüm bilgileri edinebilmeniz için sıklıkla merak edilen diğer sorulara yanıt verelim. Böylelikle konunun çok daha anlaşılır bir boyut kazanması mümkün olacaktır.
Yazı İçeriği
ASCUS Ne Sıklıkta Görülür?
Rahim ağzı taraması için uygulanan pap smear testinde ASCUS bulgusuna oldukça sık rastlanır. Genel olarak toplumda bu bulgunun elde edilme sıklığının % 3 ile % 5 arasında değiştiğini söyleyebiliriz. Her 100 kadından 3’ü – 5’i yaptırdıkları pap smear testi sonucunda bu bulgunun olduğunu görüyor. Kadınlar arasında görülme sıklığı yaş gruplarına göre değişkenlik gösterebiliyor. Genç kadınlarda görülme sıklığının daha düşük olduğunu söyleyebiliriz. Genç kadınlarda görülme oranı % 1 ile % 3 arasındadır. Ancak menopoz dönemi sonrasında bu oran biraz daha yükselir.
Toplumda görülme sıklığı konusunu ele alırken HPV (Human Papillomavirus) konusuna da değinmek gerekir. Çünkü HPV virüsü olan kadınlarda ASCUS’un görülme sıklığı daha yüksektir. HPV enfeksiyonu olan kadınların pap smear testini mutlaka düzenli biçimde yaptırması gerekir. Bu virüs, rahim ağzı kanseri riskini artırır ve rahim ağzı kanserinde erken tanı konabilmesi önemlidir. Bu noktada pap smear testinin önemi daha net ortaya çıkar.
ASCUS Neden Olur?
Genel olarak ASCUS nedenlerine şu örnekleri verebiliriz:
- HPV enfeksiyonu (CIN1, CIN2 ve CIN3)
- Vajinal bakteri veya mantar enfeksiyonları
- Rahim ağzı enfeksiyonları
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklar
- Rahim ağzında irritasyona neden olan durumlar
- Cinsel ilişki
- Hormonal değişimler
- Menopoza girmek
- Rahim ağzı ya da rahim kanseri
- Daha önce geçirilen bazı cerrahi müdahaleler
Smear Sonucunuz ASCUS Çıkarsa Kanser Riski Nedir?
Öncelikle pap smear sonucunda ASCUS çıkması halinde 5 yıl içerisinde kanser gelişme riski bulunsa da bu riskin %1’den daha düşük olduğunu belirtmeliyiz. Bu konuda yapılan bazı çalışmalar 25 – 29 yaş arasında olan ve HPV pozitif olan kadınlarda dahi kanser riskinin ilk 5 yıl içerisinde % 0.1’lerde olduğunu gösteriyor. Yaş aralığı 30 – 60 olduğunda ise oran % 0.5’e yükseliyor. 60 yaş üstünde ise bu oranın % 0.9 olduğunu eklemek gerekir.
ASCUS Belirtileri Nelerdir?
Çoğunlukla rahim ağzı hücrelerindeki değişiklikler belirti vermez, sadece enfeksiyon ya da irritasyona bağlı olarak bazı semptomlar yaşanabilir ve bu belirtiler de vajinal akıntıda artış ya da değişimler, kaşıntı, yanma şeklinde olabilir. Rahim ağzı smear testi neticesinde ASCUS tespit edildiğinde de hastaların pek belirti hissetmediğini eklemeliyiz. Bu gibi durumlarda hastada çeşitli şikayetler de meydana gelmez. Sadece rutin olarak yapılan ya da farklı bir nedene bağlı olarak yapılan smear testinde bu durum saptanır.
Hastalarda kimi zaman genital bölgeyle ilgili yanma, kızarıklık, vajinal akıntı gibi şikayetler olsa da bu şikayetlerin nedeni genellikle farklıdır. Hücresel bazda meydana gelen değişimler yani “Atypical Squamous Cells of Undetermined Significance” değildir. Yine de bazı şikayetleriniz varsa mutlaka doktorunuza bilgi vermelisiniz çünkü ASCUS’tan bağımsız olarak daha farklı bir sağlık sorununuz olabilir.
ASCUS Çıkarsa Ne Olur?
Hasta 25 yaş altındaysa ve ASCUS mevcutsa 1 yıl sonrasında pap smear testinin tekrarlanması gereklidir. Bazı ender durumlarda doktorunuz ileri tetkiklerin yapılmasını isteyebilir ya da testin tekrarlanması için 1 yıl beklenmemesini önerebilir. Bu sürenin sonunda pap smear testi yeniden tekrarlanır ve yine rahim ağzı hücrelerinde bir anormallik varsa bu durumda kolposkopi işleminin yapılmasına ihtiyaç duyulur. Ancak HPV pozitif sonucunun alınması ve yüksek risk tespit edilmesi halinde beklenmemeli, kolposkopi işlemi kısa zamanda yapılmalıdır.
ASCUS Saptananlarda HPV Ne Sıklıkta İzlenir?
Yapılan incelemelerde testte ASCUS saptanan kadınların % 30’u ila % 60’ında HPV olduğu belirlendi. Elbette bu durum HPV pozitif olan her kadında mutlaka ASCUS’un olacağını göstermez. HPV virüsünün olması mutlaka rahim ağzı hücrelerde anormal değişimlerin olacağı anlamına da gelmez. Sadece bu kişilerin pap smear testinin düzenli olarak yaptırmaları ve rutin jinekolojik kontrollerini aksatmaması önemlidir, bu konuda dikkat edilmesi, doktorun önerilerinin ciddiye alınması yeterli olacaktır.
ASCUS Ne Kadar Sürede Normale Döner?
Çoğunlukla 6 ay gibi bir sürede normale dönme gözlemlenir. Fakat her hastada ASCUS durumunun normalde dönme süresi değişebilir ve normale döneceğine dair kesin bir ifadede bulunmak doğru olmaz. Kontrollerin mutlaka yaptırılması, pap smear testinin tekrarlanması gereklidir. Enfeksiyon gibi herhangi bir rahatsızlık varsa tedavisi yapılmalıdır.
Enfeksiyon ASCUS Yapar Mı?
Evet, enfeksiyondan kaynaklı olarak pap smear testi sonucunda ASCUS bulgusu elde edilebilir. Bu bulgu hücrelerdeki bazı anormallikleri ifade eder ve bu anormalliklerin pek çok farklı nedeni olabilir. Rahim ağzı bölgesinde meydana gelen enfeksiyonlar bu nedenlerden biridir. Bununla birlikte HPV virüsü, bakteriyel ya da fungal enfeksiyonlar da nedenler arasında yer alır. Enfeksiyondan kaynaklı olarak bu bulgunun gözlemlenmesi durumunda hücresel değişikliklerin kendiliğinden düzelme ihtimali son derece yüksektir. Aynı zamanda değişikliklerin düşük düzeyli olduğunu da ekleyebiliriz.
Doktor tarafından istenecek bazı ek testler ile ASCUS’un enfeksiyon kaynaklı olup olmadığının belirlenmesi mümkün olabilir. Örneğin HPV testi daha önce yapılmadıysa doktorunuz bu testi yaptırmanızı isteyebilir. Bu sayede HPV varlığının belirlenmesi mümkün olur ve bazı hastalarda daha farklı tetkiklerin yapılmasına da gerek duyulabilir. Özetlemek gerekirse enfeksiyon ya da geçici olan daha farklı bir nedenle de smear sonucunda bu bulgu olabilir.
ASCUS Kanser Belirtisi Midir?
Tek başına sadece ASCUS bulgusu ile kanser tanısı konamaz. Aynı zamanda bu hücresel düşük düzeyli değişimler de tek başına kansere sebebiyet vermez. Eğer yüksek riskli bir HPV enfeksiyonu tespit edilirse bu durumda kanser riskinden söz edebiliriz. Fakat bu da tek başına kişinin kanser olduğunu göstermez, sadece risk olduğu dikkate alınır ve düzenli takip ya da kontroller ile olası kanser vakasının erten tespiti hedeflenir. Çünkü yüksek riskli HPV virüsü rahim ağzı kanseri riskinin olduğunu gösterir ve 10 ila 15 yıl sonrasında da kanser olabilir. Dolayısıyla kontrollerin aksatılmaması, bu kişiler için daha fazla önem taşıyan bir unsurdur.
ASCUS Negatif Ne Demek?
Smear testi sonucunun ASCUS negatif olması, atipik skuamöz hücreler olmadığını gösterir. Bu nedenle ek bir takip ya da tetkik gerekmediği gibi herhangi bir tedavinin uygulanmasına da gerek duyulmaz. Bu kadınların düzenli jinekolojik kontrollerine gitmesi ve düzenli periyotlarla pap smear testi yaptırması yeterli olacaktır.
ASCUS Tedavi Yöntemi Nelerdir?
Test sonucunda ASCUS olması tedavi gerektiren bir durum değildir. Doktorunuz tarafından ek tetkiklerin istenmesi ya da takip edilmesinin önerilmesi, mutlaka bir tedavi uygulanması gerektiği anlamına gelmez. Yapılması gerekenlere ise şu örnekleri verebiliriz:
Yeniden Smear Testinin Uygulanması
Bir süre beklenmesi ve sonrasında hastanın yeniden pap smear testi yaptırması gerekebilir. Bu süre 6 ay olabildiği gibi 1 yıl da olabilir. Yeniden pap smear testinin ne zaman yapılması gerektiğini doktorunuz size bildirecektir. Testin yeniden yapılmasının nedeni ise hücrelerdeki değişimin kendiliğinden düzelip düzelmediğinin tespit edilmesidir.
HPV Testinin Uygulanması
Rahim ağzı kanseri kadınlar arasında oldukça yaygındır ve bu nedenle HPV virüsünün olup olmadığının tespit edilmesi gerekir. Dolayısıyla smear testinde ASCUS’un belirlenmesinin ardından doktorunuz HPV testinin yapılmasını talep edebilir. HPV testi negatif çıkarsa bir problem yoktur ancak pozitif ve yüksek riskli çıkarsa bazı ek tetkiklerin yapılması gerekebilir.
Kolposkopi
Rahim ağzının daha yakından incelenmesi için uygulanan bir işlemdir. Kolposkopi ile yapılan bu incelemede rahim ağzında anormal değişimlerin olup olmadığına bakılır. Şayet şüphe uyandıran normal dışı bir değişim varsa biyopsi yapılması da tercih edilebilir.
Biyopsi
Kolposkopi işlemi sırasında bir doku örneği alınmasıdır. Bu doku örneği laboratuvar ortamında patolojik incelemeden geçirilir. Böylelikle kanser durumunun mevcut olup olmadığının belirlenmesi sağlanır. Biyopsi işleminin sonucunun potansiyel tedavi seçeneklerinin değerlendirilmesinde de önem taşıdığını ekleyelim.
Atipik Skuamöz Hücreler ASCUS Nedir?
Atipik skuamöz hücreler, rahim ağzında gözlemlenen hücresel basit değişimlerin olduğuna dair bulgudur. Kadınlarda pap smear testi neticesinde ASCUS bulgusu elde edilebilir. Bazı hücrelerin normalden daha farklı görünmesi olarak ifade edilebilen bu tabloda hücrelerdeki değişim oldukça hafif seviyededir. Skuamöz hücreler, rahim ağzının dış kısmını kaplayan ve düz, yassı bir görünüme sahip olan hücrelerdir. Bu hücrelerdeki anormal görünüm ise genellikle boyutları, şekli ya da çekirdeklerindeki değişimleri ifade eder.
Daha önce de değindiğimiz gibi skuamöz hücrelerdeki değişim tek başına kişinin kanser olduğunu göstermez. Kanser tanısı için daha farklı tetkiklerin yapılmasına ihtiyaç vardır. HPV virüsü, farklı enfeksiyonlar, vücudun hormon seviyelerindeki değişimler skuamöz hücrelerde de değişime neden olabilir. Çoğunlukla bu değişim kısa sürelidir ve kendiliğinden düzelir. Çok ender durumlarda değişim devam eder ve hücrelerdeki değişim riskli bir tabloya dönüşür.
Bu riskli durumun olası en erken dönemde belirlenmesi için de skuamöz hücrelerdeki değişim yakından takip edilmesine ihtiyaç vardır. Şayet doktorunuz yüksek risk tespit ederse zaten ileri tetkikler yapılmasını isteyecektir.
Epitelyal Hücre Anormalliği Nedir?
Epitelyal hücre anormalliği de çoğunlukla pap smear testi ile elde edilebilen bir bulgudur. Daha farklı tıbbi görüntüleme yöntemlerinde de bu bulgu elde edilebilir. Hücrelerin olması gerekenden yani normalden daha farklı görünme potansiyelini ifade eder. Rahim ağzı kanseri taramalarında kullanılan ASCUS kavramı gibi epitelyal hücre anormalliği de hafif düzeyde olabilir. Bu durumun pap smear testlerinde sık karşılaşılan bir durum olduğunu söyleyebiliriz.
ASC
Atipik skuamöz hücreler kısaca ASC olarak adlandırılır. Hücrelerin normalden farklı görünse de bu durum doğrudan kanserle ilişkilendirilmez. Çünkü hücresel değişim hafif düzeyde olur. Ancak mutlaka durumun takip edilmesi gerektiği de unutulmamalıdır.
AGC
Atipik bez hücreleri de kısaca AGC olarak ifade edilir. Rahim ağzı tarama testinde ender görülen bir bulgudur. Rahim ağzında bulunan bez hücrelerde anormallik olduğunu gösterir. Kanser öncesi durumu işaret edebilir ve bu nedenle mutlaka ek tetkiklerin yapılması gereklidir. Her AGC bulgusu kişinin kanser olduğunu göstermez ve bu nedenle daha detaylı bir değerlendirme yapılması son derece önemlidir.
LSIL
Düşük dereceli silindir hücre değişiklikleri LSIL olarak adlandırılır. Rahim ağzı taraması için yapılan pap smear testinde hafif derecede bir epitelyal hücre anormalliği olduğunu gösterir. Kanser ihtimalinin bir hayli düşük olduğunu eklemek gerekir. Çoğunlukla LSIL durumunun HPV ile alakalı olduğunu ve bu kişilerin de mutlaka takip edilmesi gerektiğini söyleyebiliriz.
HSIL
HSIL ile yüksek dereceli silindir hücre değişikliklerini ifade eder. Uygulanan pap smear testinde yüksek seviyede bir epitelyal hücre anormallikleri vardır. Bu bulgu kesinlikle ciddiye alınmalıdır çünkü kanser öncüsü durumu işaret ediyor olabilir. Smear sonucunda HSIL olan kişilerde mutlaka kolposkopi ve biyopsi yapılması gerekir.
Rahim ağzı kanserinde erken tanı tedavinin başarı oranının daha yüksek olması anlamına gelir. Bu nedenle smear testinin düzenli yaptırılması, sonuçların detaylıca ele alınması ve takip edilmesi gereken tabloların belirlenmesi önemlidir.
Ne Sıklıkta Pap Smear Testi Yaptırmalıyım?
Her kadın ASCUS konusundan bağımsız olarak pap smear testinin ne zaman ve ne sıklıkla yaptırılması gerektiği konusunda bilgi sahibi olmalıdır. Bu test, rahim ağzı kanseri tarama testi olarak değerlendirilir. Mutlaka istisnasız tüm kadınların düzenli olarak bu testi yaptırması gereklidir. Çünkü rahim ağzı kanseri kadınlar arasında oldukça yaygındır ve erken tanı ise tüm kanserlerde olduğu gibi rahim ağzı kanserinde de hayat kurtarır.
Rahim ağzı kanseri tarama testinin en sıklıkla yapılması gerektiği kişinin yaşına, genel sağlık öyküsüne, en son yapılan pap smear testinin sonucuna, cinsel aktiflik durumuna bağlı olarak değişebilir. Genel olarak bir fikir vermesi bakımından sizlere şu bilgileri aktarabiliriz:
Smear Testine Başlama
Ne zaman smear testi yapılmaya başlanmalı sorusunun yanıtı 21 yaştır. Cinsel olarak aktif olsun ya da olmasın 21 yaşından itibaren düzenli bir biçimde rahim ağzı tarama testinin yapılması önemlidir. Uygulanan ilk testin sonucuna bağlı olarak doktorunuz ne sıklıkla bu testi yaptırmaya devam edeceğiniz konusunda size bilgi verecektir.
30 Yaş Sonrası
Kadınların 30 yaştan sonra aktif bir cinsel hayatı bulunuyorsa pap smear testiyle birlikte HPV tarama testini de yaptırması gereklidir. Şayet HPV virüsü tarama testi sonucu negatif çıkarsa 2 yılda bir smear testi yapılmaya devam edebilirler. Ancak HPV testi sonucu pozitif çıkarsa risk grubuna bakılır. Yüksek risk varsa yılda bir defa hatta 6 ayda bir defa testi yapılması doktorunuz tarafından önerilebilir.
65 Yaş Sonrası
Kadınlar 65 yaş sonrasında son 10 yıl içerisinde yaptırdıkları pap smear testinin sonucunda bir sıkıntı bulunmuyorsa ve HPV testi sonucu negatifse artık pap smear testi yaptırmayabilirler. Ancak bu durumda aile öyküsü ve ailede kanser vakasının olup olmadığı gibi durumlar da dikkate alındığından bu konuda doktorunuzun önerini dikkate almanızı tavsiye ederiz.
Herhangi bir şüpheli durum ya da yüksek risk mevcudiyeti varsa söz konusu tarama testlerini daha sık yaptırmanız gerekebilir. Siz de ASCUS hakkında merak ettiğiniz soruları yorum bölümüne yazabilirsiniz.
İlginizi çekebilir –>Rahim ağzında yara
