Gebelikte antibiyotik kullanımı anne adaylarının üzerine durduğu ve merak ettiği hususlardan biridir. Aynı zamanda antibiyotik kullanımının hamile kalmayı önleyip önlemediği de merak ediliyor. Hamile kalma şansını etkileyen çok sayıda farklı unsur bulunuyor.
Kadının yaşı, kilosu, alkol ve sigara kullanıp kullanmadığı bu unsurlar arasında en çok ön plana çıkanlardır. Kullanılan ilaçlar da gebe kalma olasılığını etkileyen faktörler arasında yer alıyor. Hamile kalmak isteyen kadınların işte bu nedenle gelişigüzel ilaç kullanımından uzak durması gerekiyor. Gebelikte hangi durumlarda antibiyotik ilaç kullanılabileceği ya da bu ilacın nasıl kullanıldığı gibi soruların yanıtlarını aktaracağız. Öncesinde antibiyotik ilaçları daha yakından tanımanıza da yardımcı olabilecek faydalar ile zararlar konusunu ele alalım.
Yazı İçeriği
Antibiyotiğin Faydaları Nelerdir?
Antibiyotik kullanımı kimi zaman hamileliği önleyebilirken hangi nedenle kullanıldığına bağlı olarak hamile kalmayı zorlaştıran unsuru ortadan da kaldırabilir. Bu nedenle gebelikte antibiyotik kullanımı kadar gebelik öncesi antibiyotik kullanımı konusunun da titizlikle ele alınması gerekiyor. Bakteriyel enfeksiyonlar günümüzde doğurganlıkla ilgili olarak yaşanan en önemli sorunlardan biridir. Hem kadınlarda hem de erkeklerde doğurganlığı olumsuz yönde etkileyen bakteriyel enfeksiyon problemi tek başına gebeliği önleyebilir.
Bununla birlikte klamidya, bel soğukluğu gibi cinsel yolla bulaşma özelliği olan bazı hastalıkların da gebeliği önlediğini hatırlatmak gerekir. Nedeni ise bu hastalıkların rahim, fallop tüpleri ve yumurtalık gibi doğurganlıkta en önemli organlarda zarara neden olabilmesidir. Sperm hücrelerinin ilerlediği tüplerde hasar oluşması ise hamileliği önleyen unsurlardan biridir. Bu hastalıklar büyük oranda herhangi bir belirti göstermez. Kısa zamanda ilerleyebilir ve pelvik inflamatuar hastalığa sebebiyet verebilir. Fallop tüplerde tıkanmaya yol açabilir ve bu yolla da gebeliğin önündeki önemli bir engele dönüşebilir.
Tedavisinde ise çoğu zaman antibiyotik ilaç kullanılır. Dolayısıyla antibiyotik ilaç bu açıdan bakıldığında hamileliğin önündeki engeli kaldırma özelliği de taşıyabilir. Tıpkı gebelikte antibiyotik kullanımı gibi gebelik öncesinde de antibiyotik ilaç kullanımı sadece doktor tarafından reçete edildiğinde tercih edilmelidir. Antibiyotik ilaçların dozajının doktorunuz tarafından belirlenmesi gerekiyor. Mevcut bakteriyel enfeksiyonların tedavisinin yapılabilmesi için ideal dozajda kullanım da önem taşıyor. Doktorunuzun belirtiği süre boyunca ve belirtilen dozajda kullanımı ile gebeliği önleyebilen enfeksiyon hastalıklarının tedavi edilmesi mümkün olabilir.
Antibiyotiğin Zararları Nelerdir?
Doktor tarafından reçete edilmediği halde gelişigüzel gebelikte antibiyotik kullanımı hem anne adayı hem de bebek için zararlı olabilir. Bu durum sadece antibiyotik ilaçlar için eğil hamilelikte kullanılabilecek tüm ilaçlar için geçerlidir. Gebelik öncesinde kullanılan ilaçların bazıları hamileliği engelleme özelliği olabilir ancak bu durum sadece ilacın kullanıldığı süre boyunca geçerlidir. İlacın kullanımının bırakılmasının ardından bu etki de ortadan kalkar ve kişi eski doğurganlık özelliğine geri dönebilir. Fakat gebelikte antibiyotik kullanımının çok daha farklı bir boyutta ele alınması gerekiyor.
Bazı antibiyotik ilaçlar eğer çok uzun süre kullanılırsa erkeklerde de kısırlık problemine sebebiyet verebiliyor. Çünkü bu ilaçların uzun süre kullanımı sperm miktarını ve sperm kalitesini olumsuz yönde etkiliyor. Daha az oranda sperm üretimi söz konusu olurken sperm hücrelerinin hareketinde de bir yavaşlama söz konusu olabiliyor. Sonuç olarak antibiyotik ilaçların doğurganlık üzerinde hiçbir etkisinin olmadığını söyleyemeyiz. Ancak her antibiyotik ilaç kullanımının da kısırlığa yol açtığı düşüncesine kapılmamak gerekiyor.
Gebelikte Antibiyotik Kullanılır mı?
Anne adaylarının hamilelik konusunda yaşadıkları endişelerden biri de gebelikte antibiyotik kullanılır mı yönündedir. Hamilelik sürecinde elbette antibiyotik ilaç kullanılabilir ancak sadece doktorunuz tarafından reçete edilmesi durumunda kullanmanız gerektiğini de unutmamalısınız. Antibiyotik ilaçların gebelik öncesinde ya da gebelik sırasında bazı etkilerinin olduğunu asla göz ardı etmemek gerekiyor.
Hamilelik döneminde anne karnındaki bebeğe oksijen ve ihtiyacı olan besinlerin plasenta aracılığı ile taşındığını belirtelim. Plasenta bebeklerin anne karnında sağlıklı bir gelişim gösterebilmeleri adına büyük önem taşıyor. Plasentanın özelliklerinden biri de filtre görevini üstlenmesidir. Fakat hamilelik döneminde kullanılan ilaçların tamamını süzemez ve bebeğe geçmesini de % 100 oranda engelleyemez. Bu nedenle anne adaylarının plasentaya çok fazla güvenerek gebelikte gelişigüzel ilaç kullanması tavsiye edilmez.
Bu noktada merak edilen husus ise gebelik döneminde bakteriyel enfeksiyona yakalanılması durumunda ne yapılması gerektiği oluyor. Elbette bu ve benzeri durumlarda doktor tarafından anne adaylarına ilaç reçete edilebilir. Bu ilaç da antibiyotik özellikte olabilir. Doktorunuz gebelik haftasına uygun dozajda ilaç reçete edeceği için hastalık durumunda güvenli bir şekilde ilaç kullanılması da söz konusu oluyor.
Hamilelikte Antibiyotik Kullanılan Durumlar
Hamile kalındığında vücudun bağışıklık sistemi normalden çok daha farklı bir form kazanır. Enfeksiyonlara karşı gebeliğe bağlı olarak vücudun daha açık hale geldiğini söyleyebiliriz. Dolayısıyla gebelik döneminde yaşanan enfeksiyon hastalıkları bebeğin hayatını da tehlikeye sokabilir. Bu nedenle enfeksiyona bağlı rahatsızlıkların mutlaka tedavi edilmesi ve tedavinin de doğum sonrasına ertelenmemesi gerekiyor. Tedavinin yapılmaması ise erken doğum, ölü doğum ya da bebeğin bazı iç organlarında gelişim problemleri olması gibi sorunlara sebebiyet verebilir. Enfeksiyon tedavisinde ise antibiyotik ilaçlar başarılı bir sonuç doğurabiliyor. Ancak bu başarının elde edilmesi için antibiyotiklerin doktorun belirttiği sıklıkta ve dozajda kullanmak gerekiyor.
Hamilelik döneminde hangi durumlarda antibiyotik ilaçların kullanılabileceği sorusunun yanıtını ise birkaç örnekle açıklayabiliriz.
- İdrar yolu enfeksiyonu
- Apandisit problemi
- Grup B streptokok
- Frengi
- Böbrek enfeksiyonları
- Bakteriyel vajinoz
- Safra kesesinde enfeksiyon
- Listeria
- Plasenta ya da amniyotik sıvı enfeksiyonu
Yukarıda sıraladığımız durumlar dışında da antibiyotik ile tedavi gerekebilir.
İlginizi çekebilir –> Hamilelikte Enfeksiyon
Gebelikte Antibiyotik Kullanımının Riskleri
Bilindiği gibi gebelikte antibiyotik kullanımı ya da gebelik dışında antibiyotik ilaçların alımı vücudun bakteriyel enfeksiyonlarla savaşmasına yardımcı olur. Hamilelik döneminde ise bebek için zararlı olmayacak antibiyotiklerin kullanılması tercih edilir. Elbette tüm ilaçlar gibi antibiyotik ilaçların da bazı yan etkileri olabilir. Bu yan etkilere şu örnekleri verebiliriz:
- Mide bulantısı ve kusma
- İshal
- Midede ağrı olması
- İştahta azalma
- Şişkinlik hissi
- Gaz problemi
Bu arada antibiyotik ilaçların alerjiye de neden olabileceğini söyleyebiliriz. Vücudun antibiyotik ilaca alerjik reaksiyon göstermesi durumunda şu semptomlar ortaya çıkabilir:
- Solunumda hırıltı olması
- Öksürük
- Nefes almakta güçlük çekme
- Aşırı yorgun ve bitkin hissetme
- Boğazda sıkışma olması
- Ciltte kaşıntı ve döküntüler
- Bilinç kaybı
Şayet alerjik reaksiyon belirtileri yaşarsanız hiç zaman kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurmanız gerekir. Özellikle boğazda sıkışma ve nefes almakta zorlanma gibi belirtilerin anafilaksiyi gösterdiğini belirtelim. Bu durumda mutlaka tıbbi müdahalenin yapılması gerekir.
Göz atın –> 45 Yaşında Sağlıklı Gebelik
Gebelikte Antibiyotik Nasıl Kullanılır?
Doktorun talimatlarına harfiyen uyulması halinde gebelikte antibiyotik kullanımında herhangi bir sorun yaşanmaz. Bu konuda önemli bir hususun da altını çizmeliyiz. Antibiyotik ilaçlar diğer ilaçlar ile etkileşime girebilir. Dolayısıyla doktorunuza kullandığınız başka ilaçlar varsa mutlaka bu konuda bilgi vermelisiniz. Bu durum gebelikte antibiyotik kullanımı için de geçerlidir.
Bu ilaçların kullanımına başlandıktan birkaç gün sonra kendinizi daha iyi hissedebilir, şikayetlerinizin geçtiğini görebilirsiniz. Fakat yine de doktorun belirttiği süre boyunca kullanmaya devam etmeniz gerektiğini unutmayın. Aksi halde bakterilerin ilaca karşı direnç kazanması söz konusu olabilir ve tedavi de zorlaşabilir. Bu konuda sorularınız varsa yorum bölümüne kısaca yazabilirsiniz.
Bilgi sahibi olun –> Salgın Döneminde Hamilelik