Tüp bebek tedavisinde bilinmesi gerekenler nelerdir? Doğal yollardan çocuk sahibi olamayan çiftler için en başarı yardımcı üreme yöntemi tüp bebek tedavisidir. Günümüzde tüp bebek tedavisi, teknolojik imkanlar ve tıbbi gelişmeler sayesinde oldukça ilerlemiş ve yaklaşık olarak %80’e varan kısırlık sorunlarını çözebilmektedir. Günümüzde her yüz çiftten 15’i çocuk sahibi olabilmek için tüp bebek tedavi yöntemlerine başvurduğu için tüp bebek tedavisi ile ilgili merak edilen ve çiftlerin kafasını kurcalayan birçok soru bulunmaktadır.
Yazı İçeriği
İşte tüp bebek tedavisi ile ilgili bilinmesi gerekenler
Tüp bebek tedavisi gören kadınlar erken menopoza girer mi?
Tüp bebek tedavisinde kullanılan ilaçlar ve yapılan uygulamalar hastalarda menopoza yol açmamaktadır. Yumurta hücrelerinin yalnızca bir kısmı tüp bebek tedavisinde kullanılır. Bu sebeple de yumurtalıkların işlevinin bitmesi söz konusu değildir.
Tüp bebek tedavisi kansere neden olur mu?
Tüp bebek tedavisinde kullanılan ilaçlar kansere yol açmamaktadır. Şayet ailede kanser öyküsü varsa bu durumda kanser riski mevcuttur ancak bu durum tüp bebek ile ilgili değildir.
Tüp bebek yöntemiyle doğan bebekler seçilmiş bebekler midir?
Tüp bebek tedavisi ile dünyaya gelen bebekler seçilmiş bebekler değildir. Tıpkı doğal yollarla oluşmuş gebeliklerde olduğu için anne ve baba adayının genetik kodlarını taşır. Yalnızca tüp bebek tedavisinde en kaliteli embriyo tercih edilmektedir. Vücut içinde olan döllenmede de yumurta hücresi yalnızca en kaliteli spermi tercih etmekte ve oluşan embriyo kaliteli ise rahim tarafından kabul edilmektedir. Bu sebeple de tüp bebek ve doğal yollarla gebelik sonucu dünyaya gelen bebekler arasında fark yoktur.
Tüp bebek tedavisinden sonra düşük riski yüksek midir?
Tüp bebek tedavisinde düşük riski nispeten daha fazladır. Ancak buna yol açan faktör tüp bebek tedavisi değil, kısırlık sebepleridir.
Tüp bebekte embriyo transferi kısıtlaması nasıl uygulanmaktadır?
Eğer kadın 35 yaşından küçükse ve ilk 2 tüp bebek denemesi ise bu aşamada yalnızca bir embriyo transferine izin verilmektedir. Aksi durumlarda ise en fazla 2 tüp bebek denemesine izin verilmektedir. Bu sayede çoğul gebelik riski ortadan kaldırılmış olur.
Transfer edilmeyen ve kullanılmamış olan embriyolara ne olur?
Şayet embriyo transferinden sonra geriye iyi kalitede embriyolar kalmış ise bu embriyolar dondurularak muhafaza edilebilir. Dondurulmuş embriyolar, beş sene boyunca saklanabilir.
Embriyolara genetik tanı yapılması (PGD), %100 sağlıklı çocuk sahibi olmayı sağlar mı?
Genetik tanı yöntemlerinde günümüz koşullarında çoğu sağlık sorunu tespit edilebilmektedir. Ancak her yöntemde olduğu gibi genetik tarama yönteminde de ufak da olsa yanılma payı vardır.
Blastokist ne demektir?
Embriyo seçiminde daha kuvvetli embriyoyu belirleyebilmek adına, beşinci güne kadar laboratuarda takip edilen ve gebelik potansiyeli daha yüksek embriyo anlamına gelir. Normalde embriyolar 3 gün değerlendirilir ve ardından rahme transfer edilir. Ancak blastokist durumunda embriyo, 5 gün boyunca değerlendirilir ve geliştirilir. Ardından rahme transfer edilir.
Çocuğu olmayan bir çift ne zaman doktora gitmelidir?
Eğer anne adayı 35 yaşının altında ise, bu aşamada bir sene boyunca doğal yollarla, korunmasız cinsel ilişkide bulunarak gebelik denemelidir. Bir sene sonunda gebelik oluşmamışsa bu durumda mutlaka bir uzmana başvurmalıdır. Ancak kadın 35 yaşının üzerinde ise yalnızca 6 ay beklemeli ve ardından bir uzmana başvurmalıdır. Bu aşamada cinsel hastalıklar, geçirilmiş operasyonlar ya da diğer sağlık sorunları mevcutsa beklemeye gerek kalmadan bir uzmana başvurulmalıdır.
Aşılama denenmeden tüp bebeğe tedavisi doğru mudur?
İnfertilite (kısırlık) sebebi kaynaklı olarak bazı hastalarda aşılama öncesi yumurtlama uyarısı veya aşılama gibi üremeye yardımcı yöntemleri denenebilir. Şayet bu yardımcı üreme yöntemleri başarısız sonuçlanırsa, tüp bebek tedavisine geçilebilir.
Ancak bazı hasta gruplarında tüp bebek tedavisi öncelikli seçenek olmalıdır. Bu hastalar:
- Tüplerinden ikisi de tıkalı olan kadınlar,
- Baba adayının menisinde hiç sperm bulunamaması yani azospermi durumunda,
- Kadının yaşının ileri olduğu durumlarda, tüp bebek tedavisi öncelikli tedavi yöntemi olmalıdır.
Tüp bebek tedavisinde hangi sırayla hangi testler yapılır?
Kısırlık araştırması çiftlere eş zamanlı olarak yapılır. Anne adayında kısırlığa yol açabilecek birden fazla faktör olduğu için kadına daha fazla test yapılmaktadır.
Tüp bebek tedavisinde uygulanan temel testler ise:
- Erkeğe sperm testi,
- Kadının yumurtlamasının araştırılmasına yönelik kan (hormon) testleri ,
- Kadının tüplerinin açık ve rahim içerisinin normal olup olmadığının araştırılmasına yönelik testler. Bu amaçla
- en sık ilaçlı rahim röntgen filmi ( Histero-salpinga-grafi, HSG) çekilmektedir.
Tüp bebekte başarı oranı nedir?
Tüp bebekte başarı oranı birden fazla ölçütle incelenmektedir. Bu ölçütler ise:
- Fertilizasyon ( Laboratuvarda Döllenme) Oranı: Laboratuvarda döllenme oranı iyi tüp bebek merkezlerinde en az %70 olmalıdır.
- Biokimyasal Gebelik (Kanda gebelik testinin pozitif çıkması): Bu oran %50 oranında olabilir.
- Ultrasonografi İle Görüntülenebilen ve Takip Edilen Gebelik Oranı: Bu oran %40 oranında olabilir.
- ‘’Eve Canlı Çocuk Götürme’’ Oranı: Bu oranın yüksek olması gerekmektedir. Tüp bebek tedavisinin asıl başarısını; eve canlı bebek götürme oranları belirlemektedir.
Şayet üst üstte üç başarısız tüp bebek denemesi gerçekleştirilmişse bu duruma tekrarlayan tüp bebek başarısızlıkları adı verilmektedir. Bu durumda, üç denemeden sonra başarı oranlarının artmayacağı bilinmelidir. Preimplantasyon genetik tanı (embriyo transferi öncesi genetik araştırma), co-culture ( laboratuar ortamında suni ana rahimi oluşturulması) , sperm seçim yöntemlerinin değiştirilmesi gibi ek yöntemlerin uygulanması ile başarısızlık sebeplerinin tespit edilmesi gerekmektedir.
Genetik incelemelere ne zaman ihtiyaç duyulur?
Genetik tanı yöntemleri her çifte rutin olarak uygulanmamaktadır. Genetik tanı yöntemlerine ihtiyaç duyulan öncelikli durumlar ise:
- Ailede genetik hastalıkların olması,
- Cinsiyet geçişli genetik hastalıklar,
- Bebeğe geçebilecek kromozom anomalileri,
- Anne adayının yaşının ileri olması,
- Tekrarlayan tüp bebek başarısızlıkları olarak sayılabilir.
Tüp bebek denemesi kaç kez tekrarlanmalıdır?
Tüp bebek tedavisi için bilimsel ve tıbbi olarak bir sınırlandırma bulunmamaktadır. Çiftlerin kısırlık sebepleri farklı olduğu için başarı oranları da farklıdır. Bazı çiftlerin başarı oranı daha azken, bazı çiftlerin daha yüksek olabilir. Bu sebeple de tüp bebek deneme sayısı her çifte özel olarak belirlenmelidir. Bu aşamada şayet başarı şansı çok düşükse, doktor tüp bebek tedavisi uygulamamanın daha doğru olacağını düşünebilir. Genellikle tüp bebek tedavisinde üç denemede başarı elde etmek şansı %90’ı bulabilmektedir.
Embriyo transferinin ardından cinsel yaşam devam edebilir mi?
Embriyo transferinden sonra cinsel hayat devam edilmesi, embriyonun tutunmasına engel olmamaktadır. Fakat yumurtalıkların uyarılmasından sonra yumurtalıkların halen büyük olması sebebiyle, vajinal yoldan kullanılan ilaçlar kaynaklı da olabilir lekelenme tarzı kanamalar yaşanabilmektedir. Bu sebeple de anne adayı için rahatsız edici olabilir.
Tüp bebek tedavisi ardından beslenme nasıl olmalı?
Tüp bebek tedavisinden sonra en önemli şey, günde en az 2 litre su tüketimidir. Gün içinde en az 2 litre su içilmelidir. Ancak su, diğer içeceklerle beraber değil, tek başına tüketilmelidir. Meyve suyu ya da çay su ihtiyacını karşılamamaktadır. Çay ve kahve tüketiminden uzak durulması gerekmektedir. Protein ağırlıklı beslenmeye dikkat edilmelidir. Omega 3’ten zengin olması sebebiyle hafta en az 2-3 defa balık tüketmek gerekmektedir.
Süt ve süt ürünleri, günlük kalsiyum ihtiyacını karşılamaktadır. C vitamini vücutta depolanan bir vitamin olmadığı için günlük olarak tüketilmesi gerekmektedir.
Sebzeler; haşlanarak tüketilmeli ve kesinlikle çiğ tüketilmemelidir. Folik asit, gebelik oluşumuna yardım eden en önemli vitamindir ve takviye olarak alınması gerekmektedir. Bununla beraber folik asit bakımından zengin besinlerle de destek sağlanmalıdır.
Folik asit bakımından zengin besinler ise: fındık, ceviz, badem, yeşil yapraklı sebzeler, baklagiller olarak sayılabilir.
Tüp bebek tedavisi ardından adet düzensizliği, adet gecikmesi:
Tüp bebek tedavisinde uygulanan ilaçlar sebebiyle; şayet tüp bebek tedavisi sonucunda gebelik sağlanamazsa bir süre adet gecikmesi yaşanması normaldir. Genellikle bu durum stres ve kullanılan ilaçlar kaynaklı olarak yaşanmaktadır. Bir iki ay içerisinde sorun kendiliğinden düzelecektir. Ancak düzensizlikleri daha uzun süre devam ederse, bu aşamada vakit kaybetmeden bir uzmana başvurmak gerekmektedir.
Tüp bebek tedavisi ardından kist
Tüp bebek tedavisinde yumurtalık uyarılması amacıyla çeşitli ilaçlar verilmektedir. Bu sayede yumurtalıklar uyarılır ve yeterli olgunluğa ulaştığında toplanır. Geriye kalan ve büyüklüğü 15 mm altında olan yumurtalar tedavi tamamlandıktan sonra kist şeklinde görülebilmektedir. Bu kistler tedavi tamamlanınca kendiliğinden düzelecektir.Tedavi edilmesine gerek yoktur.
Tüp bebek tedavisi ardından gebelik testi
Tüp bebek transferinden 12 gün sonra kanda gebelik testi yapılmaktadır. Anne adayları 12 günlük süreyi beklemezse gebelik testi, gebelik olsa dahi negatif sonuç verecektir. Erken yapılan testlerden negatif sonuç alan anne adayı strese girebilir. Bu sebeple de testin yapılması için 12 gün beklenmesi gerekmektedir.
Sperm seçiminde yenilikler nelerdir?
Eskiden sperm kalitesinden kasıt: sperm hücre sayısı, sperm hücresinin hareketliliği, sperm hücresinin şekli olarak anlaşılmaktaydı. Ancak günümüzde sperm kalitesi bu faktörlerin de dışında değerlendirilmektedir. Günümüzde sperm hücreleri IMSI ya da diğer yöntemlerle daha ayrıntılı ve daha detaylı araştırılmaktadır. Bu sayede en kaliteli sperm hücresi tespit edilebilmektedir.
Detaylı bilgi almak için aşağıdaki bilgilerden bizlere ulaşabilirsiniz.
Mail: [email protected]
Cep Tel: 0532 325 30 08
Asistan Tel: 0535 761 60 97
